به گفته این سازمان قرار است ۲۰۰ کانال انتخاباتی افتتاح شود که ویژه تبلیغات هستند و هر نامزد میتواند فیلم تبلیغاتی ۲۰ دقیقهای داشته باشد. این فیلم از شبکههای انتخاباتی پخش میشود و هر نامزد باید هزینه پخش صداوسیما را هم بپردازد. هزینهای که هر چند رییس صداوسیما از اعلام آن طفره رفته اما یکی از نامزدهای انتخابات به «فراز» خبر داد که هزینه پخش فیلم از صداوسیما ۹۵ میلیون اعلام شده است. البته پیمان جبلی گفته که هزینه تبلیغات صداوسیما نسبت به حوزههای انتخابیه تعیین میشود. بنابراین ممکن در حوزههای انتخابیه مثل تهران این هزینه بیش از شهرستانها باشد.
نکته دیگر اینجاست که هزینه ۹۵ میلیونی فقط برای پخش ویدیو از شبکههای تبلیغاتی صداوسیماست و شامل هزینههای تولید فیلم که گفته شده باید مطابق استانداردها و شاخصهای صداوسیما باشد، نمیشود.
شنیدههای فراز حکایت از این دارد که هزینه پخش فیلم صداوسیما با توجه به تعداد بالای نامزدهای انتخابات مجلس درآمدی هزار میلیاردی برای این سازمان خواهد داشت. اما این تنها تفاوت انتخابات مجلس دوازدهم نیست.
تفاوت دیگر انتخابات مجلس دوازدهم، شفافیت هزینههای تبلیغات نامزدهاست. بر این اساس نامزدهای انتخاباتی باید یک شماره حساب به وزارت کشور اعلام کنند تا تمام دریافتیها از سوی افراد حقیقی ایرانی و یا احزاب سیاسی مشخص شود، اگر فردی از این موضوع تخلف کند و دریافتی پنهان داشته باشد، بنا به قانون ۲ دوره از انتخابات محروم خواهد شد. در همین حال برای هر حوزه انتخابیه نیز سقفی برای هزینهکرد اعمال میشود. اتفاقی که شبیه قانون سقف قرارداد در لیگ برتر فوتبال به نظر میرسد که فقط روی کاغذ اعتبار داشت.
با این همه به نظر میرسد برنده اصلی تغییرات در نحوه هزینهکرد و تبلیغات انتخابات صداوسیماست. حدود ۱۱ هزار نفر از سوی شورای نگهبان تایید صلاحیت شدند. البته هرچند عددتایید صلاحیتشدهها بزرگ به نظر میرسد اما باید توجه داشت که در این میان بسیاری از چهرههای شناختهشده نیز رد صلاحیت شدهاند. اما اگر تعداد نامزدها را ضرب در هزینه تبلیغات پیشبینی شده برای صداوسیما کنیم اعدادی نجومی به دست میآید. اگر هزینه ویدیو تبلیغاتی ۲۰ دقیقهای را میانگین ۱۰۰ میلیون در نظر بگیریم صداوسیما درآمدی معادل هزار میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان خواهد داشت. این در حالی است که کل بودجه صداوسیما سال گذشته ۵ هزار میلیارد و ۲۶۱ میلیون تومان بود. با این همه سازمان صداوسیما همواره از کمبود بودجه گلایه دارد.
رقم بالای تبلیغات در صداوسیما در حالی است که این رسانه سالهاست در حال ریزش مخاطب است. تاحدی سریالهای صداوسیما نیز از تبلغیات محیطی در سطح شهر استفاده میکند. اتفاقی که پیش از این سابقه نداشت و نشان از بیعلاقگی مردم به محتوای این رسانه دارد. از سوی دیگر شبکههای خانگی نیز توانستند در سالهای اخیر مخاطبان بسیاری را جذب خود کنند. با این همه رییس سازمان صداوسیما مدعی شده که هزینههای اعلام شده برای ویدیوهای تبلغیاتی حداقل قیمت آنتن صداوسیماست. پیمان جبلی مدعی شده: «این یک هزینه حداقلی است که قانون هم اجازه داده و رسانه ملی بر اساس حداقلهایی که برای هزینه تمام شده محاسبه شده در حوزه های مختلف این هزینه را به نامزدها اعلام کرده است.»
کاسبی صداوسیماز انتخابات مجلس اما چند ابهام را ایجاد میکند. نخست اینکه چرا نامزدها باید به رسانهای که مخاطبان خود را حتی در شبکههای اصلی از دست داده، ۹۵ میلیون پول پرداخت کنند تا ویدیو آنها در شبکهای تازه تاسیس شده پخش شود؟ سوال دوم اینجاست که آیا همه ۱۱ هزار نامزد ورود به مجلس توانایی پرداخت چنین مبلغی دارند و عدالت با این وضعیت رعایت میشود؟ آن هم در حالی که شبکههای اجتماعی و رسانههای آنلاین میتوانند ارزانتر و کارآمدتر از صداوسیما در تبلغیات و تاثیرگذاری عمل کنند.
به نظر میرسد که کاسبی جدید صداوسیما با انتخابات مجلس با وجود همه انتقادها ادامه خواهد داشت. رییس این سازمان گفته که همزمان با ایام ۲۲ بهمن از ۲۲ شبکه انتخاباتی رونمایی میشود. باید دید که واکنش نامزدها به این نحوه از تبلیغات چگونه خواهد بود.
ویدیو:
سرنوشت دختر علوم تحقیقات
در دارالخلافه با بهزاد یعقوبی
مرز حریم خصوصی و عرصه عمومی کجاست؟